Wie beheert onze data? Waar worden onze digitale keuzes gemaakt? Wat als onze afhankelijkheden van leveranciers te groot worden of als zelfs onverwacht de stekker eruit gaat… We zijn de afgelopen maanden wakker geworden in een boze droom, volgens velen. In een wereld waarin vanuit een Trumpiaanse handelsethiek en geopolitieke driften de beurskoersen omhoog en omlaag worden gestuwd en de American Tech giganten een ijzersterke positie innemen, is digitale soevereiniteit urgenter dan ooit. Voor organisaties in het publieke én private domein is het essentieel om zicht én zeggenschap te houden over hun digitale infrastructuur, platforms en informatiestromen. Digitale soevereiniteit gaat over vertrouwen, veiligheid, innovatie en economische onafhankelijkheid. 

Foto: Een recente bijeenkomst in Den Haag over digitale soevereiniteit, georganiseerd door Nextcloud trok een volle zaal met belangstellenden

Digitale lunchsessie 19 juni Cloud of the North 

Cloud of the North is een recent initiatief van een aantal Noordelijke IT-professionals, onder wie Ronald Stolk, bekend van de AI-fabriek (in oprichting) en Jeroen Bos van het Groningse IT-bedrijf Bossers & Cnossen. Volgens Bos is het belangrijk om ons hiervoor nu sterk te maken. “Cloud of the North is gestart door een aantal individuen, ondernemers en bestuurders. We zien deze eerste stap als een manier om een platform te creëren waar mensen in kunnen samenwerken aan een digitaal soeverein Noord-Nederland”. Cloud of the North staat open voor iedereen die actief mee wil doen, niet alleen als gebruiker maar ook als medeontwikkelaar, bouwer of ambassadeur. 

De vraag is wel hoe we het onderwerp digitale soevereiniteit praktisch kunnen vormgeven. Je neemt niet zomaar afstand van je bestaande IT. Is dat iets wat je voor je eigen organisatie kunt bewerkstelligen, of is het juist verstandig om hierin samen op te trekken? Dit onderwerp is actueel en uitdagend. Hoe kunnen we als regio Noord-Nederland daarin zelfstandig en weerbaar opereren?  

In deze digitale lunchsessie op 19 juni verkennen we Digitale Soevereiniteit nader en in gesprek met hoogleraar Harrie Bastiaansen van de Rijksuniversiteit Groningen. 

Tevens is Cloud of the North initiatiefnemer Jeroen Bos van de partij naast Fabrice Mous van het open source initiatief  NextCloud. Next Cloud biedt alternatief IT-gereedschap voor wie de bekende Amerikaanse merken achter zich wil laten. Diverse organisaties in Nederland en daarbuiten zijn dit al actief aan het verkennen.  

Conferentie Digitale Soevereiniteit in het najaar 

In het najaar organiseren we vanuit Samenwerking Noord met andere partners een groot evenement over het thema Digitale Soevereiniteit. Dan brengen we experts, beleidsmakers en praktijkvoorbeelden samen om handvatten te bieden en samenwerking te stimuleren. Of je nu werkt in zorg, onderwijs, overheid of bedrijfsleven — dit thema raakt ons allemaal. Ben je geïnteresseerd een bijdrage te leveren of heb je een tip voor een spreker, laat het dan weten aan onze programmamanager Wijnand Aalderink w.aalderink@samenwerkingnoord.nl 0653704821. 

Digitale ontwikkelingen volgen elkaar razendsnel op. IT-afdelingen staan onder grote druk: ze moeten operationele excellentie leveren én strategisch meedenken over digitale transformatie, AI, duurzaamheid, data security en privacy, en onafhankelijkheid van big tech bedrijven. In samenwerking met de University of Groningen Business School (UGBS) en de IT Academy Noord Nederland verkennen we een nieuwe managementscholing die IT-leiders hierin ondersteunt. Een succesvolle samenwerking zorgde eerder voor de ontwikkeling van het succesvolle programma: “De Toekomstformule voor Digitale Transformatie”.  

Foto: Deelnemers aan de managementscholing brengen hun vraagstukken samen in kaart 

Denk mee! 

Bij het ontwikkelen willen graag aansluiten bij wat er nú nodig is. Wat speelt er in jouw organisatie? Waar ligt de grootste druk? En waar is behoefte aan ondersteuning en verdieping? Dit met als doel dat organisaties weer grip op IT én digitale transformatie krijgen. Met een korte vragenlijst willen we graag peilen wat jouw behoefte is aan het ontwikkelen van een gezamenlijk scholingsaanbod in de context van Samenwerking Noord. Als je geïnteresseerd bent in persoonlijk contact hierover, dan kun je dat ook aangeven.

Hartelijk dank voor je deelname!  

Neem deel aan de Vragenlijst

Het zal de Noordelijke nieuwsvolgers niet zijn ontgaan: er wordt hard gewerkt aan de vestiging van een AI Fabriek in Noord-Nederland. Enerzijds wordt dit een megagrote datavoorziening nationaal en Europees niveau, daarnaast is de ambitie een toplevel expertisecentrum, waarvoor de oude-Niemeyer fabriek de beoogde vestigingsplaats zal zijn.  

Foto: Groeiende support voor de vestiging van de AI Fabriek in het Noorden  

Samenwerking Noord maakt deel uit van het consortium dat de projectaanvraag voor de AI-fabriek zal doen, naast SURF, AIC4NL en TNO. Regionaal heeft Nij Begun zich bereid verklaart om bij te dragen aan de projectaanvraag, enkele ministeries staan ook voor een kwart genoteerd en de helft van de financiering moet dan komen vanuit Brussel. De fabriek kan een sterke impuls leveren aan de bestaande Noordelijke positie op het gebied van AI. Vorige week bezochten minister Beljaarts (Economische Zaken) en staatsecretaris Van Marum de Niemeyer (Herstel Groningen) locatie, waar ook met een actieve bijdrage vanuit Samenwerking Noord, een campus voor digitalisering zal ontstaan. Founding director Ronald Stolk van SURF presenteerde de stand van zaken van het project, dat profiteert van de groeiende roep om digitale soevereiniteit.  

AI HUB Noord maakt doorstart  

Ondertussen organiseren we binnen Samenwerking Noord met grote regelmaat activiteiten op het gebied van AI, denk bijvoorbeeld aan de tweewekelijkse AI Actueel lunchsessies, en is het een thema in al onze sectoren en kennisnetwerken. Ook zijn we als partner opnieuw aangesloten bij de tweede ronde van AI HUB Noord, een groot project waarvoor recent de subsidie is toegekend door SNN. In dit project draait het om de werkpakketten Informeren, Positioneren en Orkestreren waarin we als vereniging met onze leden zullen bijdragen. Doel van dit project is ook het Noordelijke MKB vooruit te helpen op het gebied van AI. Tijdens de partnerbijeenkomst in de Engelse Zaal van het Academiegebouw van de Rijksuniversiteit Groningen waren veel bekende gezichten uit onze vereniging van de partij.  

Vlak na dit moment stonden alle collega’s keurig in het gelid op de trap van het academiegebouw

Een aantal partijen heeft het initiatief genomen voor een innovatieproject rond Green IT en zoekt hiervoor geïnteresseerde partijen die mee willen denken en/of mee willen doen aan een subsidieaanvraag, waarvoor de deadline op 31 oktober 2025 ligt.  

Hoofdfoto: intiatiefnemer Andrew van der Haar van Dutch Datacenter Association

Green IT in het kort: 

De digitalisering en snelle opkomst van AI zorgen voor een sterk stijgend energieverbruik, vooral in datacenters. Duurzame IT is noodzakelijk en moet worden ontwikkeld op drie niveaus: hardware, middleware en software. Scholing, een leven lang ontwikkelen (LLO) en bewustwording zijn cruciaal. De GreenIT Campus in Noord-Nederland speelt hierin een centrale rol met modulaire scholingstrajecten, flexibele leer- en onderzoeksfaciliteiten en een stevige campusorganisatie. Er wordt ingezet op innovatieve IT-concepten zoals neuromorphic computing en verduurzaming van datacentertechnologie. De Green IT campus ondersteunt twee regionale transities: digitalisering en verduurzaming. De gevraagde subsidie is essentieel voor de start, maar het project is duurzaam opgezet en blijft na de subsidie zelfstandig functioneren. 

Waar zijn we naar op zoek: 

• Leden van Samenwerking Noord voor wie het interessant is mee te denken in de ontwikkeling van een trainings- en onderzoekscluster voor duurzame datacenteroplossingen. 
• Meedenken gaat dan vooral over welke scholingsbehoefte is er bijvoorbeeld bij medewerkers? of over welke eventuele onderzoeksvragen leven er? 
• Leden van Samenwerking Noord voor wie het interessant is om mee te doen in de ontwikkeling van een trainings- en onderzoekscluster voor duurzamen datacenteroplossingen. 
• We zijn ook opzoek naar partners die actief kunnen bijdragen. Bijvoorbeeld door het inbrengen van kennis en expertise. Of voor wie het interessant is om partner te worden in het trainingscluster, zodat je bijvoorbeeld specifieke hardware kunt inbrengen om te testen of over bij te scholen.

Stappen: 

• Vanuit de Dutch Datacenter Association gaat Andrew van der Haar verder met het maken van een eerste begroting voor het trainingsdatacentercluster. 
• Wij gaan in gesprek met de beoogde AI-factory locaties om te verkennen wat daar de mogelijkheden zijn.  
• Met ‘meedenkers’ en ‘meedoeners’ verkennen wat de wensen en behoeften zijn. 
• Toewerken naar een compleet voorstel.  

Ben je geïnteresseerd om mee te denken of doen, of wil je eerst meer informatie? Neem dan contact op met Andrew van der Haar andrew@dutchdatacenters.nl of Maaike van Kessel mk.vankessel@noorderpoort.nl  

De afgelopen maanden hebben diverse nieuwe leden zich aangesloten bij Samenwerking Noord.   

In de sector Gezondheid & Welzijn trad GERRIT toe, een belangrijke dienstverlener in het Noordelijke zorglandschap. GERRIT helpt ziekenhuizen, huisartsen, zorginstellingen, GGZ, GGD, apothekers, laboratoria, fysiotherapeuten en nog veel meer zorgverleners in Noord-Nederland met het verbeteren van de digitale informatie-uitwisseling tussen zorgverleners én patiënten. 

Hoofdfoto: Voorzitter Fred Hassert tekent het convenant met Daan Bultje, Manager Projecten en Advies 

Ook de sector TED (Transport, Energie en Dienstverlening) kreeg opnieuw versterking. Met Perium treedt een dienstverlener toe die voor haar klanten werkt aan effectief risicomanagement. Het doel is om de (digitale) weerbaarheid efficiënter te vergroten en daarbij te werken met gevalideerde en complete managementsystemen, risicoanalyses en beheersmaatregelen.  

Daarnaast stroomt accountants- en adviesbureau BDO in. Voor BDO is digitalisering een sleutelthema, gericht op het transformeren van technologische vernieuwing van concept naar een tastbaar, waardevol, onmisbaar en veilig element van de bedrijfsvoering.  

Patrimonium is het nieuwste lid van de sector Woningcorporaties, waarin inmiddels 15 organisaties meedraaien.

De sector Overheden blijft maar doorgroeien. Deze keer onder andere met de Rijksdienst voor Infrastructuur (voorheen bekend als Agentschap Telecom). De RDI werkt aan goede netwerken voor telecommunicatie en IT die veilig en betrouwbaar zijn. De RDI voert de wetten en regelgeving uit op dit gebied. Zij ziet erop toe dat iedereen zich aan de regels, eisen en voorwaarden houdt. 

Steeds meer gemeenten sluiten aan, zo ook Midden-Groningen. In het fraaie, nieuwe Huis van Cultuur en Bestuur in Hoogezand werd de handtekening onder het convenant gezet.  

Ook de Rechtbank Noord Nederland is door de ledenraad begroet als nieuw lid van Samenwerking Noord, zodat de sector Overheden inmiddels al 40 leden omvat.