Nederland krijgt AI-fabriek, Europese financiering toegekend

In Brussel is bekend gemaakt dat EuroHPC JU de Europese financiering voor de bouw van een Nederlandse AI-fabriek in Groningen heeft toegekend. De aanvraag werd ingediend door een consortium van Stichting Nederlandse AI fabriek, SURF, TNO, de Nederlandse AI Coalitie (AIC4NL) en Samenwerking Noord, in samenwerking met meerdere ministeries en Nij Begun. Deze AI-fabriek versterkt de innovatiekracht van start-ups, MKB en publieke organisaties, helpt wetenschappers met AI en draagt bij aan technologische onafhankelijkheid van Nederland. Dankzij financiële bijdragen van Nij Begun en de ministeries is inmiddels een totaalbedrag van €200 miljoen beschikbaar gesteld voor de ontwikkeling van de AI-fabriek. Naar verwachting is die in 2027 volledig operationeel. 

Foto: De Niemeyer–fabriek in Groningen is de gedroomde locatie voor het expertisecentrum van de AI-fabriek, voor Samenwerking Noord en de overige partners

Voor het consortium is dit fantastisch nieuws. Met de komst van de AI-fabriek naar Nederland maken we deze baanbrekende technologie laagdrempelig beschikbaar voor onderzoek, overheid en bedrijfsleven. 

Trots 

Het bestuur en het kernteam van Samenwerking Noord kijken uit naar de samenwerking met de consortiumpartners en vele andere partijen. Voorzitter Fred Hassert: “Dit is de start van een krachtige innovatiehub in Groningen, waar Samenwerking Noord de schouders onder zal zetten. Voor onze vereniging is het een grote blijk van waardering en vertrouwen dat we deze rol met al onze aangesloten leden mogen vervullen.” 

De AI-fabriek, een expertisecentrum, data faciliteit en supercomputer, gaat op een verantwoorde wijze laagdrempelig toegang bieden tot enorme rekenkracht en baanbrekende AI-initiatieven. Ook biedt het ruimte voor samenwerkingsvormen binnen het ecosysteem die startups, mkb’s, onderzoekers, de onderwijssector en de overheid nodig hebben om AI-modellen en -systemen te ontwikkelen. 

De AI-fabriek stimuleert de creatie van nieuwe banen, versnelt innovaties en automatiseert processen in sectoren als zorg, mobiliteit en veiligheid, zowel regionaal als nationaal. Tegelijkertijd versterkt het de kennis-en innovatiepositie van Nederland, trekt het talent aan en verkleint het de afhankelijkheid van Amerikaanse en Chinese technologieplatforms. Zo kunnen we AI-toepassingen ontwikkelen op basis van onze eigen publieke waarden en houden we opgebouwde expertise in Nederland. Het expertisecentrum start in 2026, de supercomputer draait naar verwachting in 2027 op volle kracht.  

Europese aanvraag
Het voorstel was ingediend bij EuroHPC JU, een organisatie die opereert als een Europees samenwerkingsverband dat supercomputing en AI-faciliteiten ondersteunt onder andere met financiering. Het consortium had samen met het Rijk een financieringsaanvraag van €70 miljoen ingediend bij EuroHPC. De Nederlandse AI-fabriek wordt zo onderdeel van een Europees netwerk van AI-fabrieken. Het kabinet draagt zelf €70 miljoen bij en uit de Nij Begun-middelen komt vanuit Groningen/Noord-Drenthe nog eens €60 miljoen. Daarmee komt de totale investering op €200 miljoen uit.